|
Hoe vaak horen we niet praten over ongemotiveerde leerlingen, docenten die uitvallen, schoolleiders die uitgeblust zijn. Steeds weer zoeken we naar oplossingen, die vaak het karakter hebben van regelen en organiseren. We stappen in de school over op moderne lesmethodes, we bouwen zorgstructuren, we toetsen en testen en we labelen zodat we de leerling beter kunnen bedienen, we regelen zelfs de lesgebonden taak van de leraar in de cao. Maar…..we ervaren nog steeds hetzelfde.
In ons onderwijs lijken systemen belangrijker geworden dan processen. We handelen vanuit controle en wantrouwen. We blijven te vaak in onze comfortzone, in plaats van dat we leren. Nemen we de competentie van de leerling en het meesterschap van de leraar wel serieus? Wat gebeurt er als we handelen vanuit vertrouwen? Als we ons open stellen voor dat wat leerlingen en leraren kunnen? Als we stappen durven te zetten op de trap van leren en ontwikkelen, zonder dat we de hele trap in één keer zien? Wat gebeurt er als we een ander perspectief nemen? Het perspectief van het proces dat uitdaagt tot ontwikkelen.
Zeker wel. Natuurlijk zijn er leraren en leidinggevenden die in het onderwijs een antwoord zoeken op wat leerlingen nodig hebben. Zij erkennen dat zelfsturing belangrijk is voor leerlingen. Zij bieden leerlingen vragen of problemen waarvoor zij ‘kunnen gaan’ en waarin zij zelf keuzes kunnen maken. Zij leren leerlingen hun strategie te bepalen en te reflecteren op wat werkt en wat niet. Deze goede voorbeelden vinden we bijvoorbeeld in de dagelijkse praktijk van het Technasium, Bèta Challenge, Scholen voor Ondernemend Leren, WON.
Het werk van de leraar is zonder twijfel een van de meest complexe beroepen is die er bestaan. Maar onze onderwijscultuur is ook een harde cultuur. Eén die veronderstelt dat je het alleen doet. Zo worden we opgeleid en zo zijn we gewend te werken. Als blijkt dat we het niet alleen kunnen, voelen we ons bezwaard. Leraren raken belast, maar er wordt niet over gesproken. Leraren ervaren elkaar en hun leidinggevenden vaak niet als bron van steun, terwijl dat wel belangrijk is.
Als we niet meer willen wantrouwen, dan moeten we stoppen de omstandigheden de schuld te geven van ons handelen. Dan moeten we ophouden met externe attributies en ons open stellen om te leren. Openheid betekent kwetsbaar zijn. Het betekent ook dat je kijkt of je iets voor je collega’s kunt betekenen. Om een ander perspectief te kunnen nemen en niet langer de dingen te doen zoals we ze doen, hebben we elkaar nodig. Dat is logisch, maar we doen dat te weinig.
Procesleren; ik ben ervan overtuigd dat dit voor leerlingen, leraren en schoolleiders een waardevol (nieuw) perspectief is. Zullen we vanaf morgen in het VO eens dat andere perspectief innemen? En zullen we dat samen doen in plaats van in ons eentje? Geloof jij ook dat dit belangrijk is, dan praat ik graag met je verder!
| Deel |
|
