Iedereen lijkt inmiddels wel aan te voelen dat transitie in het onderwijs noodzakelijk is. Jonge mensen van nu hebben iets anders nodig. We kunnen niet blijven hangen in hoe het was. Dat is geen nieuw geluid. Toch vallen we terug in lang bestaande gewoonten en houden we vast aan oude overtuigingen. Waarom doen we dat?
We zijn niet voldoende nieuwsgierig en we komen niet echt voorbij de status qou van de situatie in onderwijs. We kijken naar hetzelfde vanuit totaal verschillende perspectieven, zonder ze werkelijk te doorgronden. In elk (publiek) onderwijsdebat gebruiken we ‘bekende’ woorden, we blijken daarbij echter andere beelden te hebben. Beelden die vervolgens bepalend zijn voor ons handelen en die het onderwijsdebat polariseren. Dit móeten we doorbreken.
In deze serie eerlijke gesprekken over toekomstbehendig onderwijs spreken Evelien Ketelaar en Frank Vijg met gasten die hun persoonlijke verhaal delen over de noodzaak van het verbinden van leren en leven, de rol van onderwijs en hoe zij zichzelf actief inzetten voor de noodzakelijke transitie. Deze unieke verhalen kunnen ons vertrouwen geven, omdat ze helpen om verleden, heden en toekomst te verbinden. Ze dragen bij aan een nieuw narratief. Het ophalen en delen van deze verhalen is onze bijdrage aan de onvermijdelijke beweging in onderwijs. Bouwen aan nieuw perspectief: een onderwijswerkelijkheid waarin leren en leven zijn verbonden.
Vanaf september publiceren wij hier iedere maand een persoonlijk verhaal.
Laurent de Vries
Laurent de Vries, een eigenzinnige bestuurder met een missie, beschouwt zichzelf als een tikje conservatief. “De essentie van onderwijs is de kunst van het leven onder de knie krijgen; iets willen leren over jezelf en de ander.” Voldoen aan regels, curricula, kwalificatiedossiers is het hoogste goed geworden. Maar als we in het onderwijs de systemen blijven volgen dan worden (jonge) mensen vermorzeld. We moeten zo, stelt Laurent, terug naar de intrinsieke motivatie om het goede te willen doen. Terug naar onderwijs dat menswaardig is. En dat is volgens hem, eigenlijk niet per se zo vernieuwend. Het vraagt wel lef en leiderschap. Vanuit het perspectief van de bestuurder gaat het om je bewustzijn van je maatschappelijke opdracht en de overtuiging dat iedereen kan groeien als vertrouwen de basis is. Bekijk hier het hele interview.
Kees Klomp
Van stoere punker naar keurige lector. De komst van zijn jongste zoon confronteerde Kees Klomp met de eindigheid van het leven. Het drijft hem tot zijn tomeloze inzet voor het belang van de betekeniseconomie, met het verweven leven als uitgangspunt. Kees stelt dat we jonge mensen klaarstomen voor een systeem. Maar niet voor het leven. De grote uitdaging van het onderwijs is volgens hem de ontwikkeling van houding. We weten van alles over de issues van deze tijd. Maar onze houding is totaal niet overeenkomstig met dat wat er aan de hand is. Het basisverhaal van ons onderwijs doet al lang geen recht meer aan de bedoeling. Bekijk hier het hele interview.
Jan Rotmans
Jan Rotmans wijst ons op de doorgeslagen prestatiecultuur, de hang naar controle, de kleilagen die ontstaan zijn in het onderwijs. Gevoed door de persoonlijke ervaringen als kind, ouder en hoogleraar, pleit Jan ervoor dat we teruggaan naar de kern. Daar is lef voor nodig. In de maatschappij neemt de chaos op dit moment alleen maar toe. Nu is het moment dat we het verschil moeten maken. We zijn het aan jonge mensen verplicht dat zij wendbaar en weerbaar in het leven kunnen staan. Hij deelt zijn beeld van toekomst van het onderwijs in gesprek met ons. Bekijk hieronder het hele interview.
Joke Middelbeek
Zij werd nooit gezien in haar talenten, maar ze wist op jonge leeftijd al dat ze juf wilde worden. De aandacht voor het hele kind staat in haar levenswerk nog altijd centraal. Daar begint de verbinding tussen leren en leven. Dat geldt voor iedereen. Of je nu leraar, leider, bestuurder in het onderwijs, of een andere rol hebt in de maatschappij: onderwijs en samenleving zijn onlosmakelijk verbonden. De moeren zijn los in het onderwijs, maar hoe voorkomen we dat ze weer worden vastgezet op de plaats waar ze al 100 jaar zitten? Waar hebben we moed voor nodig als het gaat om toekomst behendig onderwijs? Bekijk hieronder het interview met Joke.
Deel |