|
Het mbo van Aeres mbo Ede is toe aan een brede doorontwikkeling die maakt dat het weer maximaal relevant is in de regio. Alvorens innovatie-stappen te kunnen maken, moet er in de dynamiek van het team iets fundamenteel veranderen. Er moet opnieuw een sfeer ontstaan waarin lef, vertrouwen in elkaar en een open mind kernwoorden zijn. Dan kan er weer gekeken worden naar groei – in een later stadium ook in studentenaantallen – vanuit een stevige gezamenlijke richting en aanpak, maar bovendien een breed gedragen visie op de toekomst van een duurzaam mbo in de regio. Bovendien zijn er ontwikkelingen in Ede omdat de Mauritskazerne (defensie) wordt ‘omgekat’ naar een terrein waar de drie O’s maximaal kunnen gedijen, specifiek in de richting waarvoor het mbo opleidt (food, leefstijl en leefomgeving).
Het proces bij Aeres mbo Ede is een voorbeeld waarin wij nauw samenwerken met partners uit ons netwerk, omdat zij beschikken over specifieke ervaring, expertise of bijvoorbeeld een netwerk dat onze opdrachtgever een stap verder brengt. Wij geloven in het bundelen van krachten en zijn goed geworden in het effectief aanwenden van ons netwerk, zodat we een passend antwoord hebben op complexe vragen van onze opdrachtgevers.
Het (her)ontwerpen van curricula van opleidingen zodat deze aansluiten bij de (regionale) ontwikkelingen op het gebied van food, leefstijl en leefomgeving is een stevige uitdaging voor het team. Eén waarvoor teamleden van elkaar op aan moeten kunnen. De grote student-betrokkenheid vertaalde zich echter om allerlei redenen niet in commitment naar elkaar. De professionele cultuur in het team vertoonde kenmerken van verwaarlozing. Voordat we de collectieve ambitie ten aanzien van het onderwijs opnieuw konden definiëren met elkaar was het nodig om vertrouwen te herstellen. In een aantal sessies met het team is aandacht besteed aan elkaar (leren) kennen, pijnpunten adresseren, inzicht krijgen persoonlijke in behoeften en belangen, begrip creëren. We hebben onder andere gebruik gemaakt van systeemopstellingen, oefeningen in het delen van persoonlijke verhalen en de principes van Lencioni. Onze inzet en die van teamleden was erop gericht elkaar (opnieuw) te vinden. Buiten de sessies in de eerste periode is het werken aan vertrouwen en versterken van onderlinge samenwerking een terugkerend onderwerp van aandacht gebleven in het traject en geldt dat ook voor de toekomst.
Naast het aandacht hebben voor teamvorming was er een grote behoefte aan beelden van ‘het nieuwe mbo’ in Nederland; bijvoorbeeld ten aanzien van andere manieren van leren en opleiden (onderwijskundig en organisatorisch), de noodzakelijke brede samenwerking in de regio, vorming van een lerende community, projectonderwijs, extra perspectieven voor BBL, de derde leerweg en contractonderwijs, etc. In het najaar van 2021 zijn de eerste voorzichtige stappen gemaakt naar het ‘vormvrij in gesprek zijn’ met bedrijven in de regio, om zuivere input op te halen ten behoeve van de vraagarticulatie. We zijn voor verdere inspiratie in dit proces gaan samenwerken met Coen Pots, facilitator van innovaties en auteur van het boek ‘navigeren met je hart’, waarvoor hij in 2017, 15 bestuurders interviewde van het mbo. Zijn netwerk biedt samen met dat van ons zelf veel voorbeelden die de moeite waard zijn voor de onderwijsteams van Aeres om te beschouwen. Coen initieerde samen met het team o.a. werkbezoeken in de Brainportregio Eindhoven: bij Summa Automotive in Helmond, Yuverta, Fontys Centrum voor Ondernemerschap, de samenkomst van ondernemers en studenten op Strijp S (incl. de gebiedsontwikkeling), maar ook bij de Food Innovation Academy (Lentiz, Albeda College) in Vlaardingen en De Duurzaamheidsfabriek in Dordrecht. In combinatie met de werkvormen die de onderwijsteams van Aeres een brede scope bieden op noodzakelijke innovaties, ontstond inzicht in de gewenste en noodzakelijke ontwikkeling voor ieder van de opleidingen.
Het team had voor (her)ontwerp van onderwijs ook behoefte aan houvast. Een kader waarbinnen zij de ontwikkeling kunnen vormgeven. Samen met het team hebben we daarom gewerkt aan een ‘wenkend perspectief’. Een verleidelijk, aantrekkelijk, ambitieus vergezicht voor studenten, onderwijsprofessionals en samenwerkingspartners uit de ‘groene’ sector. Om hier invulling aan te geven koos het team zelf voor het Businessplan op 1 A4 . Dat was behulpzaam om op een gestructureerde manier de korte-, middellange en lange termijn doelen en acties in beeld te brengen en hiernaar te handelen.
Omdat we na de eerste brainstormfase dreigden te verzanden in een discussie over woorden, zijn we gaan werken met beelden. We maakten een breed gedragen ‘praatplaat’ . Een werkdocument dat gedurende het proces steeds verder ‘geladen’ kon worden. Bovendien heel concreet.
Curriculum ontwerp
De onderwijsteams van de opleidingen hebben vanuit een krachtige onderwijsvisie een stevige slag kunnen maken in de aanpassing van hun programma’s. Voor de verdieping daarop zijn zij goed ondersteund door Floor Polak van De Leermeesters. Wij vormden met Floor, teamleider Audrey Diepeveen en directeur Patrick van der Pijl een team om de voortgang te monitoren, te reflecteren op de effecten van alle veranderingen op teamsamenstelling en -samenwerking en te sparren over noodzakelijke interventies. De investering die Aeres mbo Ede doet in een Master Leren en Innoveren voor twee van haar medewerkers zorgt ervoor dat op termijn de ontwikkeling intern verder verankerd kan worden. Het curriculum ontwerp vraagt nog aandacht, bijvoorbeeld met een impuls op formatief handelen. In het nieuwe schooljaar verzorgt De Toetsrevolutie daarop een introductie en krijgt het proces een vervolg.
Community vormen
Waar we in eerste instantie startten met ‘vormvrije gesprekken tussen onderwijs en (potentiële) bedrijvenpartners, heeft Coen met het team van Aeres mbo Ede de basis gelegd voor een lerende community.
Het schooljaar werd afgesloten door het team en studenten op het World Food Center met een knallend event: Grote Open Space; Verbinden en Inspireren. Een event in samenwerking met gastsprekers van naam én enkele bedrijven die zich inmiddels hebben verklaard tot partner van de school met de nieuwe aanpak. Een lerende community in wording. Om de druk op de onderwijsteams weg te nemen en vanuit de noodzaak om het schooljaar met passie en trots in gezamenlijkheid met de regio te kunnen afsluiten voerden wij met Coen de regie op realisatie van dit event. Dat betekende o.a. de selectie van gastsprekers en de voorgesprekken om tot een gewogen programma te komen, de aansturing van de voorbereiding, de leiding op de productie van de dag, de schakel tussen onderwijs en externen met een wervende PR-campagne waar de leden van de onderwijsteams vervolgens een duidelijke opdracht in kregen. Een beeldverslag van deze Grote Open Space vind je hieronder.
En nu verder
Inmiddels is het team van Aeres mbo Ede toe aan een vervolgstap waarbij ze op eigen kracht, maar met ondersteuning op het onderwijskundige vlak door Floor Polak, doorgaan op de ingezette lijn. Mede door de uitbreiding van de onderwijsteams met nieuwe mensen – waarvan het profiel voor de vacature ook is opgesteld met hulp van Buro Hebe – voelt het ook goed om te zien dat deze volgende stap realistisch is. Men heeft beduidend meer lef en vertrouwen in elkaar, bovendien is de stip op de horizon duidelijk. Hard werken zal de komende fase nodig blijven, maar er heeft duidelijk een reset plaatsgevonden die het gewenste perspectief brengt.
| Deel |
|
