Continu verbeteren;
elke dag een beetje beter

Continu verbeteren is een proces dat erop gericht is om de dingen die we doen elke dag een beetje beter te doen. We onderzoeken de kritische effecten van ons handelen om ervan te leren. Dat geldt op het niveau van de organisatie, in strategisch HRM, maar zeker ook in de praktijk van de klas. Steeds meer scholen worden zich bewust van het belang van een continue verbeteraanpak. Dat vertaalt zich bijvoorbeeld in leergemeenschappen en netwerken, al dan niet in combinatie met de toepassing van methoden zoals Lean, Scrum of Lesson Study. Ongeacht welke strategie, methode of aanpak een school gebruikt, in essentie draait het voortdurend om:
het doorgronden van de problemen waar je in de praktijk tegen aan loopt, het experimenteren met mogelijke oplossingen en het borgen van datgene wat werkt. Dit consequent toepassen vraagt van iedereen in de school een actieve bijdrage; vanuit persoonlijk leiderschap en in onderlinge samenwerking.

Verbinding en eigenaarschap

Een cultuur van continu verbeteren ontstaat als in een school professionals, leidinggevenden, leerlingen en partners eigenaarschap voelen en verantwoordelijkheid nemen. Dat kan het beste op basis van concrete vragen uit de praktijk. Het draait dan bijvoorbeeld om problemen waar de leraar, de schoolleider, of een team iedere dag tegenaan lopen. Zoals: het ontbreken van motivatie bij en betrokkenheid van leerlingen in jouw les; het niet in beweging krijgen van teams of secties in doelgericht ontwerpen van eigen onderwijs; het ontbreken van commitment in teamvergaderingen. Het zijn voorbeelden van concrete dagelijkse dilemma’s waarin het moeilijk blijkt om bestaande gewoonten en patronen te doorbreken. Als we echt willen verbeteren, is het nodig om de kern van het probleem dat we ervaren scherp te definiëren. Daarbij speelt de waaromvraag een cruciale rol. Als we de praktijk vanuit die vraag onderzoeken ontstaat nadrukkelijk het gevoel dat het onszelf echt ‘aangaat’; we voelen ons verbonden. De kans is dan groter dat we echt bereid zijn om te experimenteren met mogelijke oplossingen en ons gedrag aan te passen.

Een andere mindset en ander gedrag: het tot stand brengen van gedragen verandering. Continu verbeteren betekent in de cultuur van veel scholen een omslag in denken en handelen. Je kunt zeggen dat er niet langer sprake is van een scheiding tussen denken en doen. Noodzakelijk is dat er ruimte ontstaat voor experimenteren, dat het gemeengoed wordt om ervaringen te delen, fouten te maken en feedback te geven en te ontvangen. Een dergelijke manier van werken is meestal geen gemeengoed.
Scholen kunnen dit bevorderen door de vorming van leergemeenschappen te stimuleren. Het gaat dan niet per se om formele (werk)groepen of teams, hoewel die soms een prima basis zijn. Centraal staat het creëren van samenwerking tussen professionals, leerlingen, leidinggevenden en/of partners rond een gedeeld probleem. Samen onderzoeken, experimenteren en gedragen oplossingen creëren. Dat is de energie van een verbetercultuur!

Onze ervaring is dat het cruciaal is om voldoende tijd en aandacht te besteden aan het ‘leren werken in een verbetercultuur’. In dat leerproces zijn wij inmiddels bedreven. We weten wat werkt. Als innovatiecoach maken we met ondersteuning van Emprover verbeteringen direct zichtbaar. Deze tool stelt iedere school of ieder team in staat successen en leerervaringen eenvoudig te delen.

Ben jij ook nieuwsgierig naar onze procesaanpak in continue verbeterinitiatieven en onze rol als innovatiecoach? Aarzel dan niet en stuur een mail naar één van onze adviseurs.